Dzikie wysypiska - leśna plaga • Dbam o Ziemię

Dzikie wysypiska to kwestia, która, mimo zauważalnej zmiany i większej świadomości ludzi wobec dbania o środowisko, wciąż stanowi znaczący problem dla planety. Choć na zabudowanych terenach niemalże na każdym kroku widoczne są niewielkie śmietniki oraz bardziej pokaźne i barwniejsze kontenery przeznaczone do segregacji śmieci, to na terenach naturalnych nadal możliwe jest znalezienie odpadów – zarówno tych niewielkich, jak i tych, których wielu z nas nigdy nie spodziewałoby się spotkać w lesie.

Leśni nieprzyjaciele – czyli co można znaleźć na dzikich wysypiskach?

Odpadami, które na dzikich wysypiskach można zauważyć najczęściej, są niedopałki, butelki, puszki, opakowania po żywności, np. chipsach, batonikach, a także odpady higieniczne, tj. zabrudzone pieluszki, chusteczki, podpaski czy prezerwatywy. Jednak na wymienionych produktach się nie kończy. Choć dla wielu osób małe odpady oraz kwestia ich występowania w lesie stoją pod dużym znakiem zapytania, dzikie wysypiska składają się często z przedmiotów o znacznie większych gabarytach.

Kanapa, fragment szafy, monitor… Każda z wymienionych rzeczy została znaleziona w lesie niejednokrotnie. Meble oraz wszelkiego typu sprzęty elektroniczne: od słuchawek i ładowarek do starych monitorów i telewizorów włącznie, z łatwością są przez niektórych pozostawiane w lesie.

Skoro nie las, to gdzie?

Lasy nie są terenem przeznaczonym na odpady. Niby każdy o tym wie, a jednak raporty GUS-u pokazują coś innego: dzikie wysypiska w ostatnich latach zajęły obszar ponad 200 hektarów[1]. Dostępne dane potwierdzają, że nie każdy pamięta lub ma świadomość tego, że las nie jest miejscem do pozostawiania w nim śmieci. Gdy więc na swojej drodze napotkamy opakowania lub małe odpady zalecamy wyrzucenie ich do pojemnika, który na pewno znajduje się niedaleko.

Co jednak w przypadku, gdy znajdziemy np. stertę mebli, której nie jesteśmy w stanie przenieść sami lub nie mamy pojęcia, co z nimi zrobić?

Rozwiązaniem, które zaleca się w przypadku znalezienia dużych odpadów w lesie, jest skontaktowanie się ze służbami porządkowymi, które po przyjeździe na miejsce podejmą kroki do usunięcia śmieciowych intruzów. Gdy jednak przez znalazców podjęta zostanie decyzja o samodzielnym wywozie odpadów, wtedy jako najczęstszy punkt przyjmowania tego typu rzeczy wskazuje się gratowisko. Spis dostępnych placówek oraz godzin funkcjonowania dostępny jest w Internecie.

„Przecież to tylko śmieci”

Niestety tego typu tekst można usłyszeć bardzo często, a tendencja do bagatelizowania zaśmieconych terenów naturalnych, nadal stanowi jeden z poważniejszych problemów, z którym starają się uporać osoby działające na rzecz ochrony środowiska (i nie tylko!).

Nie bez powodu szkodliwe działanie na rzecz środowiska jest karalne. I mowa tu nie tylko o surowych grzywnach, ale także możliwości pozbawienia wolności. Wytwarzanie dzikich wysypisk to nie norma, tylko przestępstwo. Dlaczego?

Dzikie wysypiska to nie tylko problem estetyczny, a zagrożenie dla całego ekosystemu. W pozostawionych elektrośmieciach znaleźć można pierwiastki chemiczne, powodujące skażenie gleby i wody, a także siedliska chorobotwórczych bakterii. Zagrożenie stanowią nie tylko przedmioty o większych gabarytach, ale także te małe – nieszkodliwie wyglądające w oczach ludzi, a skutkujące śmiercią zwierząt. Zdarza się, że zwierzęta zamieszkujące lasy traktują napotkane śmieci jako pożywienie. Pozostawione przez ludzi odpady nie tylko są dla zwierząt trujące, ale często powodują powolną i bolesną śmierć.

Nie róbmy bałaganu we własnym domu

Środowiska naturalne to przestrzeń stanowiąca dobro dla nas wszystkich. Zaśmiecając je, wpływamy nie tylko na jakość danego terenu, ale i własnego życia. Z jednej strony zwracamy uwagę na szpecące ilustracje malowane na ścianach budynków, ale z drugiej jesteśmy w stanie też przejść obojętnie obok odpadów leżących na ulicy, bo „skoro nie moje, to nie będę się przejmował”. Oczywiście, choć dany śmieć wcale nie musi być pozostawiony przez nas samych, nie zmienia to tego, że wciąż wpływa on na przestrzeń, w której wspólnie żyjemy. Dlatego też zachęcamy do podejmowania działań i wzajemnego dbania o środowisko, gdyż każdy dobry uczynek na rzecz natury, to wpływ na lepszą przyszłość – zarówno dla ekosystemu, jak i dla ludzi.

¹ Dane możliwe są do sprawdzenia na: https://bdl.stat.gov.pl/bdl/dane/podgrup/tablica, pod kategorią Stan i Ochrona Środowiska, grupa – Odpady komunalne, podgrupa – Dzikie wysypiska.